Is de politiek te vertrouwen?

Steeds vaker hoor je de vraag op straat en elders of de politiek wel te vertrouwen is. En of het nu helemaal onterecht is? Ik denk het niet.

Bij de laatste verkiezingen heeft Nederland tactisch gestemd, niet op een programma of zo. De rechtse kiezer wilde niet dat iemand van links in het kabinet kwam (in eerste instantie m.n. de SP), dus werd er massaal op de VVD van Mark Rutte gestemd. Ter linkerzijde dacht men dat er niet nog eens 4 jaar Rutte moest komen, dus werd daar en masse op Diederik Samsom en zijn PvdA gestemd. En dat werd dus de uitslag: een meerderheid voor de VVD en de PvdA, die daarna de deur dichttrokken en een kabinet en een regeerakkoord samen in elkaar sleutelden volgens de gouden regel: “Mag ik van jou …, dan krijg jij …”. Het programma verdween in de grote doos en toen deze doos van Pandora openging, ontstond er paniek.   Men had nl. niet gerekend op een belangrijke groep: de achterban (lees: leden) van de partijen en m.n. die van de VVD.
Op het moment dat het eerste belangrijke punt, de inkomensafhankelijke zorgpremie, publiekelijk werd, regende het klachten en opzeggingen bij de VVD. “Er moest wat gebeuren, want dit kon echt niet; het was een aanslag op de portemonnee van de middeninkomens.”

Ook bij de PvdA ontstond er hommeles in de achterban, m.n. over de uitspraak van minister Frans Timmermans over het standpunt van Nederland over Palestina. Als kamerlid had Timmermans een beduidend ander standpunt dan als minister.

Waarom veranderen politici zo makkelijk van standpunt? Is er dan toch iets wat trekt, zodat men kan blijven zitten en daarom standpunten aanpast? Misschien is het duidelijker als het verkiezingsprogramma zou bestaan uit 2 delen: deel I waar de punten worden genoemd die voor een politieke partij van belang zijn en die niet “uitgeruild” kunnen worden en deel II, waar de punten worden opgesomd die als ruilmiddel gebruikt kunnen worden. Staat zo netjes richting de kiezers en op die manier is er geen kiezersbedrog meer. Geen bedrog zou weer wat meer vertrouwen in de politiek kunnen opleveren.

Nu een meer serieus voorstel. In onze huidige moderne maatschappij met pc, laptop, iPod en iPad is iedereen met elkaar verbonden, meestal via de sociale media. Waarom komt er geen partij op het lumineuze idee om een vorm van continue volksraadpleging in te stellen? Het kan zelfs heel snel geregeld worden door bureaus als die van Maurice de Hond. Natuurlijk geldt dit alleen bij heel belangrijke, zware punten, maar er ontstaat wel een soort van draagvlak onder de bevolking. Dit zal dan onder de vlag van een beslissend referendum of enquête komen te vallen.
Voor de minder belangrijke zaken kan een periodieke  enquête worden ingesteld , waarbij de strekking meer raadgevend zou moeten zijn. Nederland loopt vaak voor op het gebied van ICT, waarom wordt daar niet meer gebruik van gemaakt?

Tenslotte, als er een kamerlid of minister is, die een ander standpunt heeft, kom er eens eerlijk voor uit en ben geen blauwe zetelplakker; op die manier gaat u die kiezer niet terugwinnen.